Nhà trong nỗi buồn của bạn tôi là một căn biệt thự vắng người và mỗi khi có người thì lại đầy ắp tiếng cãi vã. Còn nhà trong kí ức của tôi thì ngược lại. Đó là một ngôi nhà nhỏ khi tôi chưa đầy 3 tuổi, nơi tôi chạy quanh chân mẹ trong cái sân nhỏ có trồng những cây cà chua. Nhà cũng có thể là một gia đình 3 người, hay 2 người, một thị trấn nhỏ, hay một thành phố lớn.

Nhà với những người xa quê hương chính là cái dải đất nhỏ hình chữ “S” nằm bên bờ biển Đông trên bản đồ thế giới. Và đối với những phi hành gia làm việc trên trạm không gian, nhà có thể là những viên ngọc xanh tuyệt đẹp ngoài vũ trụ kia đang quay rất chậm. Nhà cũng có thể là tình yêu của ai đó dành cho ta, là trái tim ấm áp của ai đó, nơi mà ta luôn ao ước được chạy đến náu mình - tìm lại sự bình yên. Nhà chỉ là một từ ngắn ngủi, nó không đồng nghĩa với sự bình yên nhưng chúng ta luôn khao khát rằng nó gắn với sự bình yên.

 Và khi nào nhà trái nghĩa với sự bình yên thì đó là khởi đầu của sự bất hạnh. Tôi tin rằng, mái nhà nào cũng từng có lúc đồng nghĩa với niềm vui và sự bình yên. Nhưng bạn của tôi ơi, sự bình yên của nhà không được mặc định là có sẵn. Nhà là phần “cứng” còn sự bình yên, niềm vui, hạnh phúc là phần “mềm”.

Bởi thế cho nên sự bình yên là thứ được thiết lập. Nếu ta là một phần của nhà, dù chỉ là một phần nhỏ, nếu ta thật sự mong muốn mái nhà thân yêu của ta có được nó, thì ta phải tham gia vào quá trình thiết lập nó, bằng một nụ cười xoa dịu, bằng một câu nói vị tha, bằng một sự yêu thương nhẫn nhịn, bằng trái tim ấm sẵn sàng sẻ chia, bằng một cái bắt tay thấu hiểu, hay cũng có thể bằng một giọt nước mắt. Dù thế nào đi nữa, cũng không phải bằng sự buông xuôi, để ta kéo những trái tim về gần với nhau, để nhà sẽ trở thành một nơi ta phải luyến tiếc khi rời xa và ta luôn mong mỏi muốn quay trở về.

Tôi còn nhớ khi tôi còn nhỏ, lúc chúng tôi cùng ngồi chung một chiếc ghế mây dưới tán mận trong vườn nhà, mẹ đã luôn hát cho chúng tôi câu hát này: “Ai qua là bao chốn xa, thấy vui đâu cho bằng mái nhà…”.

Tôi vẫn nhớ cho đến bây giờ bài hát ấy. Và tôi vẫn nghĩ rằng, nếu không có nơi đâu bằng được nhà mình, thì điều tối thiểu ta có thể làm cho kí ức của mình, là đừng để “nhà” trái nghĩa với sự “bình yên”. Và đừng để đến khi ta “qua bao chốn xa” rồi mới thấy mình yêu thương nó, vì biết đâu đến khi ấy ta đã không thể nào về lại được.

Nguyễn Như Quỳnh - (Lớp 11A6, Trường THPT Chu Văn An, Văn Yên)