Già làng Vàng A Súa, thôn Tà Ghênh, xã Xà Hồ - người đầu tiên trồng lúa chiêm xuân ở cánh đồng Tà Ghênh, cũng là người công đầu trong việc lập điểm trường bán trú dân nuôi Tà Ghênh, góp sức ít nhiều vào sự đi lên của thôn bản.

Những cái tên như Vàng A Súa, Giàng A Lử ở Xà Hồ, Thào A Tông ở Pá Hu hay Giàng A Giao ở Bản Mù…chính là những điển hình tiêu biểu trong phong trào xây dựng người tốt, việc tốt và điển hình tiên tiến của huyện. Thông qua phong trào này, mỗi cấp, mỗi địa phương đã kịp thời phát hiện và biểu dương khen thưởng những tập thể, gia đình và cá nhân có những việc làm tốt, những điển hình tiên tiến trong lao động sản xuất, công tác, học tập.

Một nội dung quan trọng trong phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá phải kể đến phong trào xây dựng gia đình văn hoá. Trưởng phòng Văn hoá huyện - Vũ Duy Đông cho hay: “Cuộc vận động xây dựng gia đình văn hoá được triển khai một cách chặt chẽ, đồng bộ từ huyện đến cơ sở bắt đầu từ năm 2000. Ban chỉ đạo cuộc vận động ở các cấp được hình thành, mục đích và nội dung cuộc vận động được xác định rõ hơn”. Với 90% dân số toàn huyện là đồng bào dân tộc thiểu số, một nét đặc trưng văn hoá gia đình mà 2/3 số hộ gia đình nông dân vùng cao của huyện còn giữ được cho đến nay là nếp sinh hoạt của một gia đình có nhiều thế hệ chung sống. Đồng thời, hàng năm Trạm Tấu có 35-40% số hộ gia đình đăng ký xây dựng gia đình văn hoá. Năm 2006, đã có 1860/3812 hộ đăng ký xây dựng gia đình văn hoá, trong đó được công nhận 953 hộ.

Là huyện vùng cao đặc biệt khó khăn, trình độ dân trí thấp, vì vậy việc xây dựng bản, làng văn hoá là một cuộc vận động lớn có ý nghĩa quan trọng mà Đảng bộ và các cấp chính quyền, đoàn thể Trạm Tấu quan tâm chỉ đạo. Nhiều xã, thị trấn trong huyện đã vận động nhân dân hưởng ứng tích cực phong trào như Hát Lừu, thị trấn Trạm Tấu, Túc Đán…Đến nay, toàn huyện đã ra mắt xây dựng 18/69 làng bản văn hoá, trong đó 2 làng đã được công nhận. Tuy nhiên, theo ông Vũ Duy Đông, cần một sự chỉ đạo tích cực hơn nữa của các cấp uỷ Đảng, chính quyền, Mặt trận, đoàn thể và sự quyết tâm cao của cộng đồng dân cư để tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ trong chất lượng làng bản văn hoá. Cùng đó, các công sở, doanh nghiệp, đơn vị lực lượng vũ trang cũng tích cực xây dựng cơ quan, đơn vị có nếp sống văn hoá.

Qua đó, nhiều phong trào đã đi vào cuộc sống, điển hình như phong trào sản xuất giỏi của Hội Nông dân, phong trào xây dựng gia đình ấm no - bình đẳng - tiến bộ - hạnh phúc của hội phụ nữ, phong trào thi đua dạy tốt, học tốt của ngành giáo dục…Hàng năm 70% cơ quan đơn vị đạt đơn vị văn hoá. Phong trào toàn dân rèn luyện thân thể không ngừng được phát triển cả về nội dung và chất lượng hoạt động. Hiện nay, cùng với việc xây dựng được sân vận động và nhà văn hoá thể thao cấp huyện ,Trạm Tấu còn có 85 đội thể thao, 20 câu lạc bộ, hơn 7.000 người luyện tập thường xuyên, 300 gia đình thể thao và 12 trường phổ thông đảm bảo giáo dục thể chất. Các môn thể thao dân tộc được duy trì và phát huy như đẩy gậy, bắn nỏ, leo núi. Đồng thời các môn thể thao hiện đại cũng phát triển như cầu lông, bóng đá cũng phát triển mạnh trong công nhân viên chức và thanh niên. Năm 2004, sự nghiệp thể thao của Trạm Tấu đã được ghi nhận là một trong hai đơn vị điển hình của tỉnh, vinh dự nhận cờ thi đua xuất sắc của Ủy ban thể dục thể thao.

Nhằm tập trung trí tuệ toàn dân, phát huy nội lực cho sự phát triển của huyện nhà, Đảng bộ, chính quyền Trạm Tấu đã chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đặc biệt là cán bộ trẻ và cán bộ cơ sở. Hàng năm, huyện có khoảng 50 cán bộ, công chức được cử đi đào tạo trình độ đại học và cao đẳng. Hiện toàn huyện có 100 sinh viên cao đẳng, đại học đang theo học tại các trường chuyên nghiệp trong cả nước, tăng gấp đôi so với năm 2001.

Chặng đường đầu tiên trong hành trình toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá của Trạm Tấu với những kết quả ban đầu đạt được đã góp phần đáng kể vào việc đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, mang lại một sức sống mới cho huyện vùng cao này. 

Nhật Hạnh