Ai mà nỡ quên cho được cái mùa mà ở đâu đâu cũng phảng phất, lãng đãng một bóng khói mờ mờ, dìu dịu thơm mùi của rơm mới, mùi của những hạt lúa non sữa còn sót lại, mùi của đất đồng nâu sẫm, mùi của nắng gió vương lại thuở nào... quyện vào nhau, dịu ngọt. Mùi khói đó - mùi vị quê hương đó, thật gần gụi và ấm áp xiết bao, khiến những đứa con xa quê, về đến đầu ngõ lại se lòng, lại căng lồng ngực hít hà cái mùi thơm mát đó... Bao nhiêu hoài niệm lại tràn về, lại bất giác nhớ đến cái mái lá đơn sơ, lại nhớ về dáng mẹ tảo tần khuya sớm...

Ai mà nỡ lòng nào quên được, mùa khói, cái mùa mà biết bao đứa trẻ làng ngóng đợi, cái mùa của hân hoan gặt hái, mùa của niềm vui sướng đợi chờ; cũng là mùa của năm học mới, sách vở áo quần mới, háo hức đến trường khi lại được gặp cô, gặp bạn và lại được say sưa trong từng bài giảng của cô...

Mùa khói - mùa hạnh phúc? Đúng thế! Mùa của mừng vui gặt hái, của niềm tin tưởng vào tương lai hay của nhớ thương, hoài mong về quá khứ đều được gọi là "mùa - hạnh - phúc". Vì mùa khói cũng để hồi sinh những gốc rễ đã cỗi già, cũ kỹ; cũng để bắt đầu một vòng đời khác, một cuộc sống khác tươi mới hơn, với nhiều kỳ vọng hơn. Người ta yêu mùa khói chẳng phải cũng vì nó "bắt đầu của một kết thúc" hay sao?

Đào Quỳnh Vân