YênBái - Văn Yên là địa phương có diện tích và sản lượng quế lớn nhất cả nước. Theo số liệu mới nhất được công bố, đến hết năm 2023, huyện có trên 55.000 ha quế; rong đó, diện tích quế tập trung trên 30.000 ha. Loại cây trồng truyền thống tiếp tục là cây trồng chủ lực giúp nhiều hộ dân thoát nghèo, vươn lên làm giàu.

Hiện nay, quế được trồng ở 25/25 xã, thị trấn của huyện Văn Yên với tổng diện tích trên 55.000 ha.

>>Văn Yên nâng cao giá trị cây quế

>>Cây quế và nông thôn mới đã giúp Văn Yên đổi thay như thế nào?

>>Văn Yên phát triển cây quế theo hướng hữu cơ

   

Quế là cây trồng lâu đời gắn liền với truyền thống, tập quán, văn hóa của đồng bào các dân tộc trên địa bàn huyện Văn Yên, nhất là dân tộc Dao đỏ. Đây cũng là cây trồng chủ lực của huyện Văn Yên giúp nhiều hộ gia đình thoát nghèo, vươn lên làm giàu, đồng thời cũng là cây trồng đa lợi ích với các sản phẩm từ quế giữ ổn định trên thị trường. 

Ông Hà Đức Anh - Chủ tịch UBND huyện Văn Yên cho biết: Hiện nay, quế được trồng ở cả  25/25 xã, thị trấn với tổng diện tích trên 55.000 ha. Trong đó, diện tích quế tập trung trên 30.000 ha. Quế đã được xác lập chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm tại 8 xã nằm ở hữu ngạn sông Hồng là: Phong Dụ Thượng, Phong Dụ Hạ, Xuân Tầm, Châu Quế Hạ, Tân Hợp, Đại Sơn, Viễn Sơn và Mỏ Vàng. 

Chú trọng áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào trồng, chăm sóc, khai thác và chế biến, nâng cao sản lượng và giá trị sản phẩm quế, Văn Yên đã có trên 7.281 ha quế hữu cơ đạt chứng nhận tiêu chuẩn châu Âu, châu Mỹ. Trong đó: Công ty Hương gia vị Sơn Hà 2.700 ha, Công ty Olam Việt Nam 3.081 ha, Công ty Vicimex 500 ha; xã Đại Sơn 1.000 ha. Trung bình mỗi năm, Văn Yên đạt tổng sản lượng quế vỏ khô trên 6.000 tấn, sản xuất lá quế 65.500 tấn, sản lượng gỗ quế đạt trên 60.000 m3 và trên 300 tấn tinh dầu.

>> Văn Yên bảo tồn nguồn gen giữ thương hiệu quế

Là một trong những quê hương của cây quế, đến nay, xã Đại Sơn đã có gần 100% hộ dân trồng quế. Mỗi năm thu hoạch khoảng 700 tấn, thu về xấp xỉ 40 tỷ đồng. 

Gia đình ông Đặng Phúc Vy ở thôn Làng Mới, xã Đại Sơn có gần 20 ha quế. Mỗi năm bán tỉa, gia đình ông cũng thu về vài trăm triệu đồng. Ông Vy cho biết: "Cây quế gắn bó với người dân Văn Yên nói chung, người dân Đại Sơn chúng tôi nói riêng từ rất lâu rồi. Những năm qua, từ việc được hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc và bảo vệ, bảo tồn đến phát triển quế, chúng tôi đã có thu nhập ổn định, đẩy lùi đói nghèo…”.

"Đại Sơn đang phát triển sản xuất theo hướng hàng hóa và tạo ra sản phẩm sạch, hữu cơ gắn với việc phát triển vùng nguyên liệu với công nghiệp chế biến. Xã tiếp tục mời gọi các hợp tác xã, nhà đầu tư cùng tham gia mô hình liên kết theo chuỗi giá trị…” - ông Lê Hoàn - Chủ tịch UBND xã Đại Sơn cho biết 

Song song với phát triển bền vững vùng nguyên liệu quế, Văn Yên còn chú trọng, khuyến khích phát triển các cơ sở chế biến quế vỏ, tinh dầu quế, sản xuất, kinh doanh giống quế…Trên địa bàn huyện đã có trên 200 cơ sở, hộ gia đình sản xuất, kinh doanh giống quế; trên 200 cơ sở thu mua, sơ chế sản phẩm vỏ quế; 21 cơ sở sản xuất chưng cất tinh dầu quế. 

Văn Yên hiện có trên 200 cơ sở thu mua, sơ chế sản phẩm quế vỏ.

Ông Trần Đình Trọng - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Văn Yên cho biết: Đến nay, Văn Yên đã có nhiều sản phẩm từ quế như: quế kẹp số 3, quế khâu, quế chẻ, các sản phẩm đồ thủ công mỹ nghệ từ vỏ quế... Quế vỏ và tinh dầu được sản xuất, tiêu thụ theo đơn đặt của khách hàng trong và ngoài nước như: tỉnh Bắc Giang, Thành phố Hà Nội, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Mỹ, Anh, Hà Lan... Gỗ quế được các cơ sở, hợp tác xã thu mua, sản xuất ván bóc, xẻ thanh bao bì, xẻ nan, xuất bán chủ yếu sang các nước: Đài Loan, Trung Quốc...

Là cây trồng chủ lực nên trong thời gian tới, Văn Yên sẽ duy trì ổn định diện tích quế từ 50.000 ha; trong đó vùng trồng quế tập trung trên 30.000 ha tại các xã vùng chỉ dẫn địa lý của quế Văn Yên. Cùng với đó, huyện tiếp tục đa dạng hóa các sản phẩm từ quế, phát triển sản phẩm quế theo hướng bền vững, tạo ra sản phẩm sạch, sản phẩm hữu cơ, từng bước đưa sản phẩm quế Văn Yên thâm nhập vào các thị trường phát triển.

Bên cạnh đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá, mời gọi các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến huyện đầu tư chế biến sâu, Văn Yên sẽ gắn phát triển cây quế với bảo tồn, gìn giữ và phát huy những nét văn hóa truyền thống, độc đáo của đồng bào dân tộc huyện Văn Yên, phát triển du lịch cộng đồng, du lịch trải nghiệm.

"Văn Yên tiếp tục tập trung phát triển cây quế theo hướng thâm canh, tăng mật độ, rút ngắn chu kỳ kinh doanh, tăng sinh khối trên đơn vị diện tích, bảo tồn nguồn giống quế lá nhỏ, ngọn đỏ bản địa, bảo tồn 90 cây quế và 14,5 ha quế tập trung ở các xã để làm nguồn giống cung ứng cho công tác trồng quế hàng năm trên địa bàn” - ông Trần Đình Trọng cho biết thêm.

Huyện Văn Yên đã 4 lần tổ chức Lễ hội Quế (năm 2016, năm 2017, năm 2019 và năm 2022) để quảng bá thương hiệu quế Văn Yên đến bạn bè trong và ngoài nước, đồng thời xúc tiến các hoạt động thương mại đầu tư trong các hoạt động trồng, chế biến, kinh doanh các sản phẩm từ quế Văn Yên. Huyện Văn Yên cũng phối hợp với Tổ chức Phát triển Hà Lan để thực hiện Dự án "Gia vị cuộc sống”, đến nay, đã thành lập 24 nhóm hộ ở 12 xã với tổng số 1.152 hộ tham gia...

Thành Trung

Tags Yên Bái Văn Yên quế truyền thống tập quán văn hóa Xuân Tầm Châu Quế Hạ Tân Hợp Đại Sơn Viễn Sơn Mỏ Vàng